Ο ρόλος των γονέων του ζευγαριού στο διαζύγιο – 0 ρόλος των συγγενών και των φίλων κατά το διαζύγιο.

 

Ο χωρισμός του ζευγαριού πολλές φορές επηρεάζει την οικογενειακή ισορροπία και μπορεί να έχει ισχυρές συνέπειες στους γονείς, αλλά και στα αδέρφια του ζευγαριού.

Πολλοί είναι οι γονείς που δείχνουν κατανόηση και προσφέρουν τη βοήθειά τους. Κάποιοι κατηγορούν τον εαυτό τους για την κρίση που περνούν τα παιδιά τους. Νιώθουν ενοχές και σκέφτονται ότι έκαναν λάθη στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους και ότι δεν μπόρεσαν να τους δώσουν το καλό παράδειγμα για το πώς να κρατήσουν μια σχέση, ειδικά αν είχαν χωρίσει και οι ίδιοι.

Πολλοί είναι και οι γονείς που νιώθουν προδομένοι από το διαζύγιο του παιδιού τους και κυριεύονται από οργή. Κατηγορούν σε τέτοιο βαθμό τα παιδιά τους, που δίνουν την αίσθηση ότι νιώθουν πως οι ίδιοι απέτυχαν στη ζωή τους. Άλλοι γονείς ντρέπονται και δείχνουν συντετριμμένοι στους φίλους και στην κοινωνία. Φοβούνται ότι θα τους απορρίψουν ή θα τους θεωρήσουν υπεύθυνους για το χωρισμό του παιδιού τους.

Στις περιπτώσεις που οι γονείς κατηγορούν τον εαυτό τους, νιώθουν αποτυχημένοι ως γονείς και θυμώνουν, τα παιδιά τους βιώνουν τη διαδικασία του διαζυγίου πολύ πιο δυσάρεστα σε σχέση με τις περιπτώσεις που οι γονείς δείχνουν κατανόηση και τους προσφέρουν βοήθεια. Τα ήδη υπάρχοντα αρνητικά συναισθήματα μεγεθύνονται και τα παιδιά πολλές φορές δεν έχουν το κουράγιο να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Έτσι, συχνά απομακρύνονται από τους γονείς και προτιμούν να μην τους προσφέρεται η βοήθειά τους, με αποτέλεσμα να επωμίζονται όλες τις ευθύνες αλλά και να βιώνουν έντονη μοναξιά.

Πολλοί γονείς συγχέουν την σύγχρονη έννοια του διαζυγίου με την  έννοια που είχε το διαζύγιο στην εποχή τους. Δεν μπορούν να κατανοήσουν πως απλά και μόνο η ασυμφωνία χαρακτήρων μπορεί να οδηγήσει τους νέους στο να «διαλύσουν» το γάμο τους και την οικογένειά τους και να ζουν μόνοι. Για αυτούς, το διαζύγιο σημαίνει επιπολαιότητα, ανωριμότητα, εγωισμό και αδυναμία, ό, τι δηλαδή σήμαινε στην εποχή τους που οι κοινωνικές αξίες και οι ισορροπίες ανάμεσα στο ζευγάρι ήταν εντελώς διαφορετικές.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι αφού περάσει η πρώτη περίοδος της απογοήτευσης και των πιέσεων, οι περισσότεροι γονείς καταλήγουν στο να πλησιάσουν τα παιδιά τους, να τους δείξουν κατανόηση και να τους προσφέρουν αγάπη. Επιπλέον, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι γονείς που δεν έτρεφαν θετικά συναισθήματα για τον ή την σύζυγο του παιδιού τους, διακατέχονται από μια κρυφή ικανοποίηση, γιατί σκέφτονται ότι οι προβλέψεις τους βγήκαν αληθινές. Αυτοί οι γονείς είχαν πάντα μια έμμεση προσδοκία από το παιδί τους να χωρίσει και αυτό πολλές φορές επηρεάζει και το ίδιο το παιδί τους προς αυτή την κατεύθυνση, έστω και ασυνείδητα.

Από την άλλη πλευρά, πολλά είναι τα ζευγάρια  που, ενώ έχουν αποφασίσει να χωρίσουν, καθυστερούν το χωρισμό από φόβο για την πιθανή κριτική και απόρριψη που θα εισπράξουν από φίλους και συγγενείς.

Τα αδέρφια, όταν μαθαίνουν για τον χωρισμό, συνήθως δείχνουν ενδιαφέρον αλλά και αλληλεγγύη. Πολλές φορές, αντιδρούν ανάλογα με τις μεταξύ τους σχέσεις. Μπορεί, για παράδειγμα, κάποια αδέρφια να αναβιώνουν παλιά αισθήματα αντιζηλίας και να διακατέχονται προς στιγμή από μια αίσθηση επιτυχίας αφού, κατά πώς φαίνεται, διαψεύδεται το ότι ο αδερφός ή αδερφή τους ήταν πάντα ο καλύτερος ή η καλύτερη. Κάποια αδέρφια πάλι ανησυχούν για τις συνέπειες που μπορεί να έχει ο χωρισμός σε αυτά και στις μεταξύ τους σχέσεις.

Συχνά, εκείνα τα αδέρφια που έχουν επίσης πρόβλημα με τη σχέση τους απομακρύνονται από το χωρισμένο αδερφό επειδή αυτός, χωρίς να το καταλαβαίνει, τους οδηγεί στο να κάνουν αποτίμηση των δικών τους σχέσεων. Τους φέρνει, δηλαδή, άθελά τους αντιμέτωπους με τη δική τους δυσάρεστη πραγματικότητα. Παράλληλα, τα αδέρφια που είναι ευτυχισμένα με τη σχέση ή το γάμο τους, μπορεί να νιώθουν ενοχές, καθώς σκέφτονται τις άσχημες ώρες που περνά ο χωρισμένος αδερφός ενώ αυτοί νιώθουν καλά.

Πόσο αλλάζουν οι σχέσεις του ζευγαριού που χωρίζει με τους κοινούς τους φίλους; Τα ζευγάρια που χωρίζουν συνήθως απομακρύνονται από τον κύκλο των φίλων και των γνωστών το οποίο συναναστρέφονταν όταν ήταν παντρεμένοι. Οι επιπτώσεις στην ψυχολογία του ζευγαριού είναι σημαντικές, καθώς και η κοινωνική απομόνωση δημιουργεί αισθήματα μοναξιάς και εγκατάλειψης. Πολλοί είναι και οι φίλοι ζευγαριών που δηλώνουν πως τους ζήτησαν να πάρουν το μέρος του ενός ή του άλλου. Αυτή η κατάσταση φέρνει σε αμηχανία τους φίλους του ζευγαριού και μπορεί να τους οδηγήσει στην απομάκρυνση.

Η περίοδος της μοναξιάς και της κοινωνικής απομόνωσης για το πρώην αντρόγυνο συνήθως τελειώνει από τη στιγμή που θα αρχίσουν να εντάσσονται σε μία νέα ομάδα και θα αποκτήσουν νέες δραστηριότητες. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι τα περισσότερα ζευγάρια που χωρίζουν δηλώνουν πως τόσο οι γονείς όσο και τα αδέρφια και οι κοντινοί φίλοι αποτελούν μία σημαντική πηγή ενθάρρυνσης και υποστήριξης. 

Για το Σύγχρονο Παιδαγωγείο:  

Παπαγεωργίου Γιώτα

Ψυχολόγος – παιδοψυχολόγος

Συντονίστρια/ Εκπαιδεύτρια Σχολών Γονέων

Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού

Τηλ: 2721022287

                                              e- mail: giotapapageorgiou@gmail.com